No Silo: Bí mật quản trị bậc thầy của Steve Jobs và Elon Musk

Bí mật khiến Apple đánh gục Sony bằng iPod không chỉ nằm ở cuộc cách mạng công nghệ, mà còn là kỹ năng quản trị của Steve Jobs được cả Elon Musk học hỏi.

No Silo với Steve Jobs

Dưới góc độ doanh nghiệp, “Silo” là trạng thái tâm lý khi một số bộ phận không muốn hợp tác và chia sẻ thông tin với những người khác trong cùng một công ty. Loại tâm lý này sẽ làm giảm hiệu quả trong hoạt động chung, giảm tinh thần làm việc và có thể góp phần vào sự sụp đổ của văn hóa hướng đến hiệu suất cao của doanh nghiệp.

Tờ Inc cho biết nhà sáng lập Apple, cựu CEO Steve Jobs sử dụng triết lý “No Silo” để làm nên thành công cho Apple.

Khi quay trở lại Apple vào năm 1997 lúc công ty đang trên bờ vực phá sản, Steve Jobs đã nhanh chóng cho ra mắt iPod. Ngay lập tức, iPod đã đè bẹp dòng máy nghe nhạc dẫn đầu thị trường khi đó là Sony Walkman. Tuy nhiên điều ít ai biết đến là để đánh bại một tập đoàn thống trị thị trường khi đó với công ty sản xuất âm nhạc riêng là Sony, Apple đã phải nhờ đến chiến lược No Silo.

“Tại sao Sony thất bại ư? Một phần nguyên nhân là do nó bắt đầu giống những tập đoàn lớn như AOL Time Warner khi chia nhỏ các bộ phận ra, một điều khá hiển nhiên khi tổ chức phát triển về quy mô, để rồi hoạch định, đánh giá riêng kết quả kinh doanh cho từng mảng. Chính điều này đã làm lu mờ khả năng hợp tác vì cùng một lợi ích chung của công ty. Trái lại, Steve Jobs lại không chia nhỏ công ty theo kiểu đó mà ông ấy quản lý chặt chẽ từng nhóm một, gây sức ép để mọi người làm việc như một tập thể thống nhất vì lợi ích cuối cùng là công ty”, tác giả Walter Isaacson đã viết trong cuốn hồi ký về Steve Jobs.

Theo Isaacson, Sony đã không thể phát triển hết sức và làm việc hiệu quả với quy mô quá lớn dẫn đến lợi ích nhóm. Việc xây dựng một sản phẩm nghe nhạc mới sẽ thúc đẩy doanh thu của mảng âm nhạc trực tuyến nhưng lại gây thiệt hại cho những bộ phận như thu âm hay băng đĩa truyền thống. Hệ quả là những dự án mới bị bỏ xó hoặc vấn đề chẳng được giải quyết nhanh chóng, dẫn đến việc Sony để Apple vượt mặt.

Trái lại, Steve Jobs lại chẳng sợ việc các phòng ban “hủy hoại” lẫn nhau: “Nếu bạn không tự hủy hoại bản thân thì người khác sẽ làm điều đó thay bạn”.

Đúng như những gì Steve Jobs đã làm, Apple đã đè bẹp Sony với iPod, tạo nên cuộc cách mạng smartphone với Iphone và “tiễn” Nokia khỏi ngôi vương ngành điện thoại.

Elon Musk ứng dụng “No Silo” cho Tesla

“Rõ ràng là chúng ta không thể cạnh tranh với những công ty xe hơi lớn về quy mô, bởi vậy chúng ta sẽ phải làm việc một cách thông minh và nhanh nhạy”, Elon Musk viết trong một bức thư điện tử gửi cho toàn bộ nhân viên Tesla.

Trên thực tế, tờ Inc nhận định cách làm việc thông minh và nhanh nhạy mà nhà sáng lập Tesla nhắc đến ám chỉ rào cản giao tiếp giữa các bộ phận bên trong công ty khi doanh nghiệp ngày càng bành trướng về quy mô.

“Các nhà quản lý nên làm việc chăm chỉ để đảm bảo rằng họ không tạo nên sự tách biệt (Silo) trong công ty, gây nên sự phân biệt giữa “chúng ta” và “bọn họ” trong doanh nghiệp, hoặc làm cản trở giao tiếp trong tổ chức bằng bất cứ hình thức nào. Thật đáng buồn là hiện tượng này thường diễn ra và cần phải bị xóa bỏ ngay lập tức. Làm thế nào để xóa bỏ rào cản giữa các phòng ban trong Tesla để mọi người cùng hướng tới thành công chung của công ty thay vì lợi ích nhóm? Chúng ta đều ở chung trên một chiếc thuyền. Hãy luôn nghĩ rằng mình làm việc vì công ty chứ đừng bao giờ chỉ lo cho lợi ích nhóm”, Elon Musk giải thích.

Trên thực tế, văn hóa lợi ích nhóm hoặc tách biệt với tập thể là một thứ độc hại có thể ảnh hưởng đến năng suất lao động, thậm chí kéo sụp đổ cả một doanh nghiệp. Nghiên cứu của các nhà tâm lý học cho thấy đây là kết quả của sự bành trướng mà không quản lý chặt chẽ, hoặc do một bộ phận giám đốc có tầm nhìn hạn hẹp chỉ nghĩ đến lợi ích nhóm, không muốn chia sẻ thông tin với các phòng ban khác.

Việc thiếu kết nối giữa phòng sản phẩm, marketing, tài chính, hoạch định chiến lược, bán hàng... sẽ khiến công ty đi đến những quyết định sai lầm. Ngay cả việc giải quyết rắc rối cũng trở nên kém hiệu quả vì tính rườm rà của các quy trình xét duyệt. Thậm chí nhiều bộ phận còn cản trở lẫn nhau để giữ lợi ích nhóm cho riêng mình dù chúng gây thiệt hại cho cả công ty.

Elon Musk khuyến khích các nhân viên liên lạc với mình bất cứ khi nào phát hiện những lỗi lớn, hoặc có vấn đề nghiêm trọng cần giải quyết mà không được cấp trên hay các phòng ban phối hợp. Phong cách của Musk là mở rộng khả năng liên lạc, giao tiếp và xử lý vấn đề nhanh chóng, lên đến tận CEO.

Chính Elon Musk đã nói rõ rằng bất kỳ nhân viên nào tại Tesla cũng có thể liên hệ với bất kỳ ai mà họ cho rằng có thể giải quyết vấn đề mà không cần xin phép cấp trên.

“Việc liên hệ ở đây không phải là buôn chuyện vớ vẩn mà là đảm bảo hoạt động của công ty được thông suốt”, Elon Musk nhấn mạnh.

Với khả năng đoàn kết và xử lý công việc hiệu quả như vậy, Tesla đã nhanh chóng vượt qua được Toyota vào tháng 7/2020 để trở thành hãng xe hơi có tổng mức vốn hóa thị trường cao nhất thế giới với 208 tỷ USD.

Làm thế nào để phá vỡ “Silo” trong quản lý doanh nghiệp

Theo Inc, để làm được điều này thì các nhà quản lý có thể “khó nhằn” như Steve Jobs hay Elon Musk, hoặc mỗi khi có dự án hay vấn đề mới thì tập hợp một nhóm nhỏ bao gồm các thành viên từ những phòng ban khác nhau, qua đó đảm bảo công việc được liên thông suôn sẻ.

Ngoài ra thường xuyên tổ chức các buổi giao lưu, đào tạo chéo giữa các phòng ban, tăng cường khả năng liên lạc giữa các bộ phận. Đồng thời, công ty cũng cần đảm bảo sự nghiệp của các bộ phận khác nhau khi cạnh tranh diễn ra nhằm đảm bảo không một lợi ích nhóm nào ảnh hưởng đến sự phát triển của doanh nghiệp.

Ngày này, việc giao tiếp, tương tác trong nội bộ doanh nghiệp có thể được thúc đẩy thông qua việc ứng dụng các phần mềm quản lý doanh nghiệp. Các phần mềm này giúp xây dựng môi trường làm việc trực tuyến 24/7, nơi mọi thành viên tổ chức có thể trao đổi thông tin, lưu trữ dữ liệu tập trung nhằm đẩy nhanh tốc độ xử lý việc toàn doanh nghiệp.

Cuối cùng và cũng quan trọng nhất là người đứng đầu phải làm gương để mọi nhân viên đều có thể noi theo. Quy tắc “No Silo” sẽ chẳng có tác dụng nên mọi người trong công ty không cùng tham gia và chỉ cần một lợi ích nhóm hay sự tách biệt của một phòng ban là có thể ảnh hưởng, lây truyền lan rộng ra cả tổ chức.

(Nguồn: Cafebiz )